Een twintigtal leden en sympathisanten van de PVDA zakken af naar de hoofdzetel van de Sint-Niklase Maatschappij voor de Huisvesting (SNMH). Met kabouters in de hand protesteren ze tegen het enorme tekort aan betaalbare woningen in de stad. “Een kabouter kan je in je tuin zetten, maar een mens heeft recht op een (t)huis!” stellen de actievoerders. PVDA-gemeenteraadslid Chris Wauman lanceert een tienpuntenplan om de wooncrisis aan te pakken. De voorzitter van de SNMH was uitgenodigd om symbolisch een kabouter en het tienpuntenplan in ontvangst te nemen, maar hij gaf niet thuis. De actie kadert in de Werelddag van het Verzet tegen Armoede waarbij dit jaar de klemtoon wordt gelegd op betaalbaar wonen.
De PVDA vraagt dat het stadsbestuur van betaalbaar wonen een prioriteit maakt. “Wonen wordt echt onbetaalbaar. Het stadsbestuur moet de wooncrisis prioritair aanpakken in plaats van miljoenen te stoppen in prestigeprojecten,” stelt Chris Wauman verontwaardigd. “De woningmarkt is totaal ontspoord. Private projectontwikkelaars voor wie huizen beleggingsproducten zijn, hebben hier een veel te sterke greep op de markt. Gevolg? Steeds meer mensen worden de armoede in geduwd en de wachtlijsten voor een sociale woning groeien jaar na jaar. De overheid moet een actievere rol spelen en daadwerkelijk ingrijpen en ervoor zorgen dat wonen betaalbaar is voor iedereen, ook in onze stad.”
78 jaar om wachtlijst weg te werken
In Sint-Niklaas is er een enorm tekort aan sociale woningen. De wachtlijst is bijna verdubbeld sinds 2013. Meer dan 4.000 mensen staan op de lijst en moeten gemiddeld meer dan 4 jaar wachten. Ook op de wachtlijst van Soveka, het sociaal verhuurkantoor, staan meer dan 3.000 mensen. Mieke getuigt over haar zoektocht naar een betaalbare woning. “In 2016 ontdekte ik dat er twee woningmaatschappijen zijn in Sint-Niklaas. Ik was toen al acht jaar ingeschreven bij SoVeKa, het sociale verhuurkantoor. Nu ben ik ook ingeschreven bij de SNMH. Ondertussen leven we in 2022 en sta ik al 6 jaar op de wachtlijst. Ik sta op de 568ste positie. Voor mij als alleenstaande moeder met drie tienerkinderen zijn er amper 249 huizen/appartementen in het patrimonium. Ik vraag me af, hoe lang ga ik nog moeten wachten?”
De PVDA verwijt het stadsbestuur veel te weinig te ondernemen. Er worden amper 50 sociale woningen per jaar bijgebouwd deze legislatuur. En dat terwijl meer dan 4.000 mensen op de wachtlijst staan. “Aan dit tempo duurt het 78 jaar voor iedereen een woning heeft (als de lijst niet zou groeien),” stelde Chris Wauman. “Dit stadsbestuur kiest voor de realisatie van prestigeprojecten en schuift de wooncrisis door naar de volgende ploeg. Terwijl er nu actie nodig is.”
10-puntenplan om wooncrisis aan te pakken
Naast het gebrek aan sociale woningen is er nog de problematiek van de ontspoorde huurpijzen, het groeiend aantal daklozen, de discriminatie op de huurmarkt, etc. Daarom lanceert de PVDA vandaag ook een concreet tienpuntenplan om de wooncrisis werkelijk aan te pakken in zijn totaliteit.
Gemeenteraadslid Chris Wauman zal dit alles ook aankaarten op de volgende gemeenteraad op 21 oktober 2022.
Tienpuntenplan om de wooncrisis aan te pakken:
Wij vragen het stadsbestuur van Sint-Niklaas het volgende:
- Bouw versneld 700 extra sociale woningen tegen 2024. Het doel moet zijn om uiteindelijk tegen 2030 aan 20% sociale woningen te komen.
- Stel een verbod in op de verkoop van bouwgronden van de stad, inclusief het OCMW. Onderzoek voor elke grond hoeveel sociale woningen er kunnen worden gebouwd en plan dit versneld in.
- Wijzig de richtlijn van de Sint-Niklase Huisvestingmaatschappij zodat ze in elk privé bouwproject werkelijk de sociale last opneemt zoals voorzien in de voorschriften van onze stad (minstens 25% indien het projectgebied > 0.5 ha), hetgeen ze nu systematisch weigert. Wij vragen bovendien om de ambitie te verhogen en naar een derde sociale woningen te gaan vanaf er 17 wooneenheden worden gebouwd.
- De vrije markt leidt tot veel te hoge huurprijzen. Mensen moeten kunnen inschatten wat een redelijke huurprijs is. Voer zo snel mogelijk een richtgevend gemeentelijk huurprijzenkadaster in op basis van objectieve criteria, zoals kwaliteit, energiezuinigheid, aantal kamers,… zodat overdreven huurprijzen worden ontmaskerd. Maak het kadaster bij de brede bevolking actief gekend en stel een actieplan op om private verhuurders, zowel particuliere als vastgoedkantoren, te sensibiliseren.
- Nultolerantie voor leegstand en verkrotting. Wij willen actief de leegstand terugdringen. Met permanente controles en een meldpunt bestrijden we commerciële leegstand en woningleegstand. Zo komen we ook tot een correcte registratie. We verhogen het bedrag van de leegstandsheffing en verminderen het aantal vrijstellingen. Voor vastgoedbedrijven verdubbelen we de leegstandsheffing. Ook de heffing op onbebouwde gronden willen we verdubbelen. De opbrengst investeren we in projecten voor betaalbaar wonen.
- Voorzie eindelijk dag en nachtopvang voor daklozen in Sint-Niklaas, zoals (bijna) elke centrumstad. De problematiek wordt enkel groter, met ook steeds meer jongeren die in open lucht moeten slapen.
- Er komen (hoogstwaarschijnlijk) eindelijk sensibiliserende correspondentietesten in Sint-Niklaas, maar deze zijn volledig vrijblijvend. Zonder sanctiemechanisme voor systematische overtreders blijft het een maat voor niks. Zoals het Platform Praktijktesten Nu, vragen wij pro-actieve en re-actieve ‘juridische praktijktesten’ voor de private huurmarkt (zowel particulier als via vastgoedkantoren) op vlak van leeftijd, geslacht, origine, beperking, seksuele voorkeur… mét een sanctie voor makelaars die systematisch blijven discrimineren. Wonen is een basisrecht, voor iedereen.
- De vrije markt met privéontwikkelaars slaagt er duidelijk niet in om voldoende betaalbare woningen te voorzien voor iedereen. Wij vragen om een stedelijke wooncoöperatie op te richten die zelf woningen bouwt, beheert en renoveert en dus betaalbare woningen voorziet. Een wooncoöperatie waarbij zowel de stad, de sociale huisvestingsmaatschappijen als burgers, zowel huurders als eigenaars, coöperant zijn. Zo betrekken we de bevolking actief bij het woonbeleid. Het bestuur moet transparant en democratisch zijn.
Wij vragen de Vlaamse Regering, bevoegd voor Wonen, het volgende:
9. De Vlaamse regering bevroor de huurindexatie voor woningen met EPC-label E en F voor 1 jaar. Maar ook huurders in beter geïsoleerde woningen kunnen betalingsproblemen hebben. We vragen om alle huurindexaties te beperken tot maximum 2%.
10. Bevries de huurprijzen van sociale woningen en plafonneer de gemeenschappelijke kosten (de huurlasten) op maximaal tien procent van de huurprijs.
