De milieucrisis rond PFOS heeft ook zijn effecten in Sint-Niklaas. Want onze stad ligt in de straal van 15 km rond 3M in Zwijndrecht. PVDA-gemeenteraadslid Jef Maes dringt bij het stadsbestuur aan om de gevolgen van deze kankerverwekkende vervuiling ernstig te onderzoeken. Ook de historische vervuiling in de textielindustrie moet grondig worden onderzocht. “Het stadsbestuur heeft al enkele goede maatregelen genomen, maar er moet meer onderzoek komen. En waar kan de bevolking terecht met vragen en bezorgdheden?” stelt Maes op de gemeenteraad.
Veel mensen vragen zich af of ze nog eieren van hun eigen kippen mogen eten? Daarom pleit PVDA ervoor om in Sint-Niklaas stalen te nemen van eieren uit eigen kweek en uit vrije uitloop. Een studie van de Universiteit Antwerpen stelt namelijk vast dat binnen een perimeter van 15 kilometer, dus ook in Sint-Niklaas, in de eieren concentraties van het kankerverwekkende PFOS zitten die hoger liggen dan de Europese consumptienorm. De afstand tot 3M heeft daarop amper een impact.1 Buiten die perimeter van vijftien kilometer hebben er nog geen metingen plaatsgevonden. “En dat zouden we wél moeten doen. Want dankzij deze staalnames kunnen we bezorgde burgers tenminste laten weten of ze wel of niet eieren van eigen kweek kunnen eten.” "We moeten vertrouwen hebben in de hogere overheid, want die pakt de problemen nu wel aan'', was het antwoord van zowel schepen De Meester (Groen) als burgemeester Dehandschutter (N-VA) op de gemeenteraad. ''Hoe kan je daar vertrouwen in hebben. Het zijn net zij die de verontreiniging jarenlang in de doofpot hebben gestoken'', repliceerde Maes. ''We moeten vooral kritisch blijven en de adviezen van experten opvolgen''. Toen hij geen duidelijk antwoord kreeg op zijn vraag, gaf Maes zes eieren van zijn kippen aan de schepen. ''Wij eten nog maximum twee eieren van onze eigen kippen per week, zolang we geen zekerheid hebben. Want het voorzorgprincipe voor de volksgezondheid is belangrijk, niet alleen voor onszelf, maar voor heel de bevolking.''
Bloedstalen bij de mensen
“En waarom worden er geen bloedstalen genomen om de mogelijke PFO-verspreiding in kaart te brengen?” vraagt Jef Maes zich voorts af. Professor Jan Tytgat (KU Leuven) pleit er nochtans voor om bij de inwoners van de gemeenten rond de perimeter van 15 kilometer in de omgeving van de 3M-fabriek in Zwijndrecht bloedstalen af te nemen. Op die manier kunnen we de situatie objectiveren.2 Het stadsbestuur gaat niet in op het voorstel van Tytgat maar volgt de aanbevelingen van het Agentschap Zorg en Gezondheid. Maar het is totaal onduidelijk waarop dat Agentschap zich baseert. In de corona-crisis was het advies van experten heel belangrijk. “Professor Tytgat is een gerenommeerd toxicoloog die ook al in 2017 aanbevelingen rond PFOS heeft geschreven. Is het plots niet meer nodig om aanbevelingen van experten te volgen?”
Duizend liter PFAS de riool in!
In het verleden gebruikte de textielindustrie in het Waasland heel wat PFAS-producten. De industrie sprong daar niet altijd zorgvuldig mee om en het afvalwater met PFAS-residu’s ging dikwijls gewoon de riool in. Jef Maes: “Ik heb vanuit een goed ingelichte bron vernomen dat er in het begin van het jaar 2000 zowat duizend liter PFAS in de riool belandde als gevolg van een lek op de site van een textielbedrijf in Sint-Niklaas ” De PVDA bezorgde onmiddellijk na de gemeenteraad meer informatie aan de bevoegde schepen, zodat de stad op een ernstige manier kan onderzoeken of er in de buurt nog sporen van de kankerverwekkende PFAS-producten terug te vinden zijn.
De bevolking snel en volledig informeren
De PVDA pleit ervoor om snel hoorzittingen te organiseren waarop experten de vragen van de bevolking kunnen beantwoorden. “Uiteraard zullen de experten vandaag nog niet op elke vraag een antwoord kunnen geven, maar het is beter te veel dan te weinig te communiceren. Als de regering jodiumtabletten verdeelt, dan is dat toch niet om paniek te zaaien? Maar wel uit voorzorg voor het geval zich een probleem zou voordoen in een kerncentrale. Ook nu moeten we het voorzorgsprincipe toepassen en de volksgezondheid laten primeren. Daarnaast is het voor de PVDA belangrijk dat bij schade aan gewassen of teelten, de mensen hiervoor vergoed worden. Wie dan die factuur betaalt? Uiteraard niet wij de mensen, maar diegene die verantwoordelijk is voor deze vervuiling: 3M en andere chemische bedrijven”, besluit Maes.
Eerste stappen zijn gezet
De PVDA erkent dat de stad twee goede initiatieven heeft genomen. Zo mag er geen PFOS-vervuilde grond gestort worden in de putten van SVK, noch elders in de stad en worden er stalen genomen van de grond om de vervuiling in kaart te brengen. Ook een onderzoek op de brandweersite staat gepland. Vroeger bevatte het blusschuim immers PFAS. “Maar met de PVDA vinden we dat het stadsbestuur meer kan en moet doen. Niét om paniek te zaaien”, herhaalt PVDA-gemeenteraadslid Jef Maes, “maar wel vanuit het voorzorgsprincipe: de volksgezondheid gaat voor op alles.”
1https://www.standaard.be/cnt/dmf20210610_97771297?fbclid=IwAR1-Vp_Ffl-
zHSYBQrwogfJPf3oiDQxR5IxUur2b9rkrhN8Nbhop4CtYUrU
