Het actiecomité ‘Asbeststort Dicht’ verwelkomt de eerste aanzet tot een asbestafbouwplan van de stad Sint-Niklaas. Het actiecomité heeft bedenkingen bij het voorziene budget en betreurt dat er geen sprake is van een saneringsplicht of een concrete sanering van de terreinen van SVK. Het actiecomité is ook verbaasd dat kwetsbare doelgroepen in de kou blijven staan en er niets is voorzien voor de vele asbestslachtoffers in onze stad.
Het lijkt erop dat het schandaal rond het asbeststort van SVK en de vele verhalen van asbestslachtoffers in onze stad eindelijk voor een opkomend asbestbewustzijn hebben gezorgd in het stadhuis. Het stadsbestuur heeft onder impuls van de PVDA een aanzet gegeven om te starten met een asbestafbouwplan. Dit kwam de PVDA te weten na een interpellatie in de gemeenteraad.
Sanering asbeststort SVK
Sint-Niklaas is opgezadeld met een immense asbestinventaris. In hoofdzaak door de aanwezigheid van SVK, dat asbesthoudende bouwmaterialen goedkoop en makkelijk beschikbaar maakte in het waasland. De sanering zal jaren duren. De piek aan asbestslachtoffers wordt volgens onderzoekers en artsen verwacht tussen 2020 en 2025. “Bovendien is de polemiek rond de stortplaats nog niet over. Een sanering en herbestemming van de vervuilde gronden zijn immers nog lang niet in zicht, ook niet in dit asbestafbouwplan”, zegt Pieter Heymans, voorzitter actiecomité ‘Asbeststort Dicht’.
Asbestafbouwplan in drie pijlers
Het voorgestelde plan bestaat uit drie pijlers. Enerzijds een subsidieregeling samenkoop voor sanering van asbestdaken, leidingisolatie en vloerbedekking. OVAM voorziet hier een subsidie die 90 % van de kosten bij asbestsanering van daken dekt. Pieter Heymans: “De voorwaarden verbonden aan deze subsidie zijn niet bekend. Evenmin het beschikbare budget. Het is ook niet duidelijk waarom andere asbesttoepassing, zoals wand en gevelbekleding, uitgesloten worden van enige subsidiering.”
Het voorziene budget staat in schril contrast met de kostprijs van de nieuwe vleugel van het stadhuis
Naast de subsidie van OVAM voorziet de stad zelf een budget om een afbouwplan te ondersteunen. Dit zal voornamelijk aangewend worden om samenkoop van asbestinventaris te organiseren. De stad voorziet hiervoor 45.000 euro. Pieter Heymans: “Gezien de ongeziene asbestinventaris in de stad is dit slechts een druppel op een hete plaat. Een begroting die niet overeenstemt met het werkelijke kostenplaatje en de verwante risico’s. Dit staat in schril contrast met bijvoorbeeld het budget gespendeerd aan de nieuwe vleugel van het stadhuis (12 miljoen euro).”
Geen nieuwe projectcoördinator, geen asbestafbouw
Ten laatste wil de stad een projectcoördinator aanstellen die een overlegstructuur zal oprichten met o.a. experts, bewoners en slachtoffers. PVDA en het actiecomite ‘Asbeststort Dicht’ geven alvast aan graag in te gaan op een uitnodiging voor dit overleg. De projectcoördinator wordt echter enkel in dienst genomen voor de duur van de Vlaamse subsidie. Pieter Heymans: “Jammer genoeg komt er dus geen vaste kracht in het stadhuis om een duurzaam asbestbeleid uit te stippelen in dé asbesthoofdstad van ons land. Nochtans zal die sanering en de afwikkeling ervan nog jaren aanslepen.” Voorlopig werd er nog geen geschikte kandidaat gevonden en de bevoegde schepen zei doodleuk dat er tot dan niet wordt gecommuniceerd naar de inwoners.
Weinig ambitieus plan
“Alhoewel we zeer positief staan t.a.v. een lokaal asbestafbouwplan, kunnen we concluderen dat het te weinig ambitieus is en enkel gestoeld op de Vlaamse subsidie. Wat als het Vlaamse subsidiepotje snel op is (cfr. subsidie zonnepanelen)? Stopt dan de ambitie van ons stadsbestuur?” vraagt Pieter Heymans zich af.
Het zwakste punt van het plan is het uitblijven van enige saneringsplicht. Pieter Heymans: “Al is de behoorlijke subsidie een goede stimulans voor sommigen. De vraag is dan natuurlijk hoe bereik je of sensibiliseer je het gepaste publiek om mee in te stappen bij de samenkoop. Het welslagen zal afhangen van de projectcoördinator.”
Anderzijds blijven de meest kwetsbare groepen in de kou. Pieter Heymans: “Huurders, sociale huisvesting en de schoolgaande jeugd moeten beter beschermd worden tegen het dodelijke asbest. Voor deze groepen moeten grotere inspanningen kunnen. Dit kan door de inventaris en sanering te verplichten en 100% te begeleiden. De prioriteit moet zijn om het Sint-Niklase scholennet asbestvrij te maken. Dit kan een bestuur niet louter in handen van de schooldirecties leggen. Ontzorgen en financieel ondersteunen is noodzaak.”
Om tot een asbestveilig Sint Niklaas te komen in 2030 zullen grotere budgetaire inspanningen nodig zijn en een duidelijk commitment om een duurzaam saneringsbeleid te voeren. Pieter Heymans: “Met de juiste inzet kan Sint Niklaas de eerste asbestvrije stad van Vlaanderen worden en het stigma van asbesthoofdstad voorgoed afschudden.”
