Stad zonder armoede

Extra middelen voor jeugdopbouwwerkers, straathoekwerkers en Welzijnshuis

Dit stadsbestuur bouwde het aantal straathoekwerkers af van 3 naar 2. Ondanks de zeer goede eerste ervaringen met de inzet van onafhankelijke jeugdopbouwwerkers zet het stadsbestuur dit project stil na het mislopen van de subsidies hiervoor vanuit de Vlaamse regering. In de gemeenteraad en op de commissie van de schepen van Jeugd en participatie (Groen) zijn we al meermaals tussengekomen om meer middelen te vragen en de onafhankelijkheid van deze hulpverleners te waarborgen, maar het stadsbestuur ging niet in op onze vraag. 

Daarnaast verzuipen ook de medewerkers in het Welzijnshuis in het vele werk. Zo toonde een psychosociale risicoanalyse aan. Dat heeft vanzelfsprekend een negatieve impact op de dienstverlening. Desondanks besloot dit stadsbestuur om ook daar te besparen op het personeel. Nochtans is de persoonlijke, laagdrempelige en menselijke begeleiding van mensen in armoede zo cruciaal

In een centrumstad van meer dan 80.000 inwoners en waar meer dan 1 kind op 5 in kansarmoede opgroeit, zijn meer handen broodnodig. De PVDA Sint-Niklaas gaat het sociaal werk opwaarderen, hun onafhankelijkheid garanderen en investeren in meer handen.

Vanuit de buurthuizen (zie punt 4. Een buurthuis met laagdrempelige hulpverlening in elke wijk) gaan de onafhankelijke straathoekwerkers en jeugdopbouwwerkers de wijk in om mensen te bereiken die de weg naar het buurthuis of het Welzijnshuis niet vinden. Zij detecteren de specifieke noden van de wijk waar een buurthuis dan verder in kan investeren. Via het buurthuis en de buurtwerkers bouwen de buurthuizen aan een sterke en warme, solidaire wijk hetgeen ook de veiligheid verbetert van de buurt. 

We zorgen voor ervaringsdeskundigen in de buurthuizen, in de diensten van de stad, in het Huis van het Kind. Dit naar het voorbeeld van Brugge waar de ervaringsdeskundigen een tandem vormen met een maatschappelijk werker. 

We zetten meer in op inspraak van mensen in armoede, zowel door veel meer advies te vragen en in overleg te gaan met Polsslag, de overkoepelende vereniging van armoedeorganisaties, als door een rechtstreekse dialoog met ervaringsdeskundigen.
We voeren ook een armoedetoets in. Zo’n toets meet van elke beleidsmaatregel het effect: neemt de armoede hiermee af of neemt ze toe? Enkel maatregelen die de armoede doen afnemen worden dan effectief ingevoerd.

Aanvullende steun voor iedereen met een inkomen onder de armoedegrens

De extra aanvullende steun voor iedereen met een inkomen onder de Europese Armoedegrens in onze stad is een goede zaak. Het is echter een van de best bewaarde geheimen en bijgevolg krijgt niet iedereen die er recht op heeft deze extra steun. Wij behouden dit systeem van aanvullende steun en maken het actief bekend onder mensen in financiële moeilijkheden. 


Terwijl er een heleboel hulpmiddelen bestaan voor mensen die financieel minder sterk staan (studiebeurzen, subsidies enz.) zijn maar weinigen hiervan op de hoogte en vraagt de aanvraag een hele papieren rompslomp. Volgens een studie van Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin vraagt veertig procent van de rechthebbenden op een uitkering die uitkering niet aan. Wij zorgen ervoor dat op basis van de gegevens in de kruispuntbank, taks-on-web, het OCMW en de stad alle mensen proactief worden geïnformeerd over hun rechten en die waar mogelijk automatisch ontvangen. Waar dit niet mogelijk is, is het aan de maatschappelijke werkers van het Welzijnshuis om de gezinnen proactief en op maat te informeren over alle bestaande steunmaatregelen via persoonlijke begeleiding.

Wonen is een basisrecht

Wonen is een basisrecht, maar zowel huren als kopen wordt onbetaalbaar in onze stad. In Sint-Niklaas is er bovendien een enorm tekort aan sociale woningen. De wachtlijst is bijna verdubbeld sinds 2013. De PVDA verwijt het huidige en vorige stadsbestuur veel te weinig te hebben ondernomen.  Er werden amper 50 sociale woningen per jaar bijgebouwd afgelopen legislatuur. Aan dit tempo duurt het 78 jaar voor iedereen een sociale woning heeft, die er recht op heeft (als de lijst niet zou groeien). Het vorige stadsbestuur met Vooruit én Groen deed het nog slechter: amper 42 nieuwe woningen per jaar. Met de PVDA zorgen wij tegen 2035 voor 20% sociale woningen tegen 2035.  

PVDA Sint-Niklaas voerde op 15 oktober 2022 actie voor betaalbaar wonen aan de hoofdzetel van de Sint-Niklase Maatschappij voor de Huisvesting (SNMH) in het kader van de Werelddag van het Verzet tegen Armoede. Ontdek in ‘Hoofdstuk 1 Betaalbaar Wonen in Sint-Niklaas’ ons volledig plan voor Betaalbaar Wonen voor de hele werkende klasse.
 
Toen PVDA de daklozenproblematiek enkele jaren geleden voor het eerst op de agenda zette, ontkende dit stadsbestuur dat er daklozen waren in Sint-Niklaas. Nadien evolueerde het naar ‘we vinden steeds voor elke dakloze een oplossing’. Die oplossing bestond er regelmatig in om ze in het station af te zetten met een treinticket naar Gent of Antwerpen, waar er wel daklozenopvang is voorzien. Het stadsbestuur weigerde meermaals ook om een daklozentelling te organiseren. Sinds de winter van 2022 en de massale aandacht in de lokale media kan niemand het probleem nog ontkennen. Ons gemeenteraadslid Chris Wauman is toen zelfs na een nachtelijke zitting van de gemeenteraad, waarin het probleem opnieuw ontkend werd, in gesprek gegaan met verschillende daklozen in het station, Siniscoop en een ondergrondse garage. Plots kon er wel een tijdelijke noodwoning worden vrijgemaakt, echter zonder hulpverlening ter plaatse.

In een centrumstad als Sint-Niklaas hoort niemand op straat, in het station of in een garagebox te slapen. Volgens een daklozentelling van de Koning Boudewijnstichting zijn er in heel het Waasland 788 dak- en thuislozen, waarvan 274 (!) kinderen. Het grootste deel van hen verblijft in Sint-Niklaas: 288 dak- en thuislozen, waarvan er 12 in de openbare ruimte (o.a. park, station) en 15 in niet-conventionele ruimtes (garageboxen, tenten en vrachtwagens) overnachten. Toch is Sint-Niklaas de enige centrumstad (samen met Turnhout) waar gaan daklozenopvang is.

Geen enkele mens zou op straat moeten slapen. De PVDA organiseert zo snel mogelijk een dag- en nachtopvang voor daklozen met 20 à 30 plaatsen en met de nodige hulpverlening ter plaatse. Op die manier kunnen we meteen ‘bed, bad en brood’ voorzien. Ter vergelijking: in Aalst is er een nachtopvang met 20 bedden. Daarnaast zorgen we ervoor dat sociale werkers van het Welzijnshuis aan de slag gaan om voor de daklozen een duurzame woonst te vinden volgens het ‘Housing First’ principe. In deze opvang voorzien we ook laagdrempelige hulpverlening ter plaatse om de dak- en thuislozen actief en persoonlijk te helpen.

Maar dat volstaat niet. Dak- en thuisloze mensen hebben een structurele oplossing nodig. Een stabiele woonsituatie. En om dat te garanderen zetten wij in op ‘Housing First’ projecten, waarbij de focus ligt op huisvesting. Eerst een stabiele woonsituatie en dán begeleiding. Dat is het principe. Een woonst is namelijk essentieel om toegang te krijgen tot andere rechten, zoals het recht op gezondheid, op waardigheid en op een privé- en familieleven. Met dat uitgangspunt slaagden Finland en Noorwegen erin het aantal dakloze mensen effectief te doen dalen. Onderzoekers van de Brusselse universiteit ULB berekenden dat het Housing First principe niet eens een budgettaire uitdaging vormt: "Grosso modo kost herhuisvesting evenveel als het huidige daklozenbeleid in Brussel", was hun besluit. In Sint-Niklaas zijn er echter amper 5 woningen voor dit Housing First principe. Veel te weinig.

Een buurthuis met laagdrempelige hulpverlening in elke wijk

Aangezien niet alle rechten automatisch kunnen worden toegekend, zal het probleem van complexe regels en bergen papier deels blijven bestaan. Wij organiseren een laagdrempelige en toegankelijke hulp- en dienstverlening om te vermijden dat mensen verder wegzakken in de problemen. Het terugverdieneffect ervan is groot. Daarom richten we buurthuizen op in elke wijk, nabij de mensen. 

In elk buurthuis voorzien we budgetbegeleiding, woonbegeleiding, arbeidsbegeleiding, begeleiding bij energie- en waterproblemen, hulp bij onderwijs en opvoeding en laagdrempelige medische hulp door verpleegkundigen. We werken hiervoor  samen met het OCMW, de RVA, de VDAB, de vakbonden, de ziekenfondsen, Kind en Gezin, en alle andere diensten en organisaties die momenteel los van elkaar werken. Het buurthuis wordt dus eveneens een werkplaats voor sociale werkers en een thuisbasis voor onze onafhankelijke straathoekwerkers en jeugdopbouwwerkers.

Daarnaast heeft het buurthuis ook een sociale functie. Het moet de ruimte bieden voor sociale ontmoetingsmomenten- en activiteiten voor iedereen in de wijk, zodat de mensen uit de wijk elkaar beter leren kennen. Niet van bovenaf, maar van onderuit door de buurtbewoners zelf. Op die manier pakken we de eenzaamheid aan en creëren we veiligheid en samenhorigheid in de wijken. 

Het buurthuis biedt ook studeerruimte aan voor jongeren en zij kunnen er zelf events organiseren.

Crisismaatregelen om kinderen & jongeren te helpen

“Één op de drie kinderen in armoede krijgt geen, onvoldoende of slecht eten mee naar school. Drie maaltijden per dag is geen luxe, het is een basisrecht. Het probleem is vandaag zo groot geworden dat elk kind wel een vriendje of vriendinnetje heeft met een ‘lege brooddoos’.” stelt kinderarmoedeorganisatie Stichting Pelicano. In onze stad waar meer dan 1 op 5 kinderen in kansarmoede opgroeien zijn er ook in elke school kinderen die structureel met een lege of ongezonde brooddoos of met te weinig, beschimmeld of hard brood naar school komen.

We nemen met de PVDA onze verantwoordelijkheid op door collectief gratis, gezonde en bij voorkeur warme maaltijden te voorzien zodat deze kinderen niet aan hun lot worden overgelaten. Als het kan in Antwerpen, Molenbeek, Londen en heel Finland,… waar wachten we op? 

“In Vlaanderen heeft 12% van de meisjes tussen 12 en 25 jaar al wel eens niet genoeg geld gehad om menstruatieproducten te kunnen kopen. 5% van de Vlaamse meisjes bleef al eens weg van school omdat ze geen geld had om menstruatie-producten te kunnen kopen. Bij jonge meisjes die leven in armoede miste 15% al eens school bij gebrek aan menstruatieproducten.” stelt Caritas. De Odissee hogeschool in Sint-Niklaas heeft op initiatief van de studenten reeds vrij toegankelijke kastjes geplaats in de toiletten met gratis maandverband en tampons. Dit werd zeer positief geëvalueerd.

We nemen met de PVDA onze verantwoordelijkheid op door automaten te voorzien met gratis maandverband in alle secundaire scholen, jeugdhuizen, bibliotheken en sportcentra. Hiermee realiseren we de eis van het Collecti.e.f 8 Maars Sint-Niklaas, dat bestaat uit o.a. ABVV, ACV en onze vrouwenbeweging Zelle en die jaarlijks naar aanleiding van de Internationale Vrouwendag op 8 maart naar voren wordt gebracht. In het verleden hebben we dit herhaaldelijk in de gemeenteraad voorgesteld, maar de schepen van Welzijn (Groen) weigerde hier elke keer op in te gaan.

Zet deurwaarders aan de deur

Elke week worden tientallen mensen voorgeleid bij het Vredegerecht voor onbetaalde facturen, waarbij bijvoorbeeld een parkeerboete van 28 euro kan oplopen tot een boete van bijna 300 euro door de bijkomende gerechtskosten, inzetten deurwaarder, etc. Steeds meer mensen komen zo in een schuldenspiraal terecht. Door aanmaningskosten, herinneringsbrieven en deurwaarders kan een factuur snel verdubbelen. 
We zorgen ervoor dat we als Stad Sint-Niklaas zelf het goede voorbeeld geven door geen incassobureau’s en deurwaarders in te schakelen voor de bibliotheek, de stedelijke scholen, de Parkeerwinkel en de andere stadsdiensten. In plaats daarvan zetten we in op actieve en laagdrempelige schuld- en budgetbegeleiding in de sociale buurthuizen. We overleggen ook met alle Sint-Niklase onderwijsinstellingen en VITAZ voor een verbod op incassobureaus voor de inning van onbetaalde facturen. En we verbieden de politie om mee te werken aan de inbeslagname van inboedels bij maatschappelijk kwetsbare gezinnen.